BUDAPEŞTE (AA) – 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi'nin 106. yıl dönümü dolayısıyla Avrupa'nın birçok ülkesinde anma töreni düzenlendi.

İspanya'nın başkenti Madrid'deki Türkiye Büyükelçiliği rezidansındaki törene, Türkiye'nin Madrid Büyükelçisi Cihad Erginay ve Azerbaycan'ın Madrid Büyükelçisi Anar Maharramov ile Madrid'de görevli bazı Türk askerler ve diplomatlar katıldı.

Büyükelçi Erginay burada yaptığı konuşmada şu ifadeleri kullandı:

"Çanakkale deniz ve kara zaferlerini bizlere armağan eden aziz şehitlerimiz sahip oldukları iman ve inançtan aldıkları güçle 500 bin müttefik askerine ve dönemin yüksek teknolojisine göğüslerini siper etmişlerdir. Milletimiz aynı inanç ve ülküyle, cennet vatanımızda şanlı bayrağımızı şafaklar gibi dalgalandırma azmini ve kudretini maneviyatından aldığı güçle devam ettirmektedir.

Yeni nesiller, Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde Çanakkale’de yazmaya başladığı ve Kurtuluş Savaşı'mızla devam eden Milli Mücadele destanını, Büyük Önder Atatürk’ün manevi mirası, 'Türk istiklalini, Türk Cumhuriyeti'ni ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmek' için 'vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeden' devam ettirmektedir. Türk ulusu, tarihimizin karanlık sayfalarının yazıldığı darbe ve darbe girişimlerinde verdiği mücadelelerde bu azmini somut olarak göstermiştir. Milletimiz tarihin her döneminde değerlerine sıkı sıkı sarılmış ve FETÖ, PKK ve ASALA başta olmak üzere 'dahili ve harici bedhahlarına karşı verdiği mücadelede hiçbir fedakârlıktan kaçınmamış, şehitlerimizin aziz hatıralarını yaşatırken gazilerimizin de değerini her zaman bilmiştir."

– Kosova

Kosova’nın tek Türk belediyesi Mamuşa'daki Anadolu ilköğretim okulunda düzenlenen törene Türkiye'nin Priştine Büyükelçisi Çağrı Sakar, Kosova Demokratik Türk Partisi (KDTP) Genel Başkanı ve Milletvekili Fikrim Damka, Kosova Bölgesel Kalkınma Bakanı Enis Kervan, Milletvekili Fidan Jılta, Mamuşa Belediye Başkanı Abdülhadi Krasniç, Türk Temsil Heyeti Başkanı Albay Savaş Yanar ile ülkedeki Türk kurum ve kuruluşlarının temsilcileri ile vatandaşlar katıldı.

Saygı duruşu ve iki ülke milli marşlarının çalınmasıyla başlayan törende günün anlam ve önemine ilişkin konuşma yapan Büyükelçi Sakar, Çanakkale Zaferi'nin bugün dahi Türk milletinin karşılaştığı tüm zorluklara karşı durma gücünü arttıran Milli Mücadele ruhunun temelini oluşturduğunu söyledi.

Türkiye ile Kosova’nın ilişkilerinin daha da ileriye taşınmasında sağlam tarihi bağların önemine değinen Sakar, “Bugün bulunduğumuz bu topraklardan İstanbul’un ve Anadolu'nun çağrısına gönül veren Türk, Arnavut, Boşnak binlerce kardeşimizde Çanakkale’de Mehmetçiğimizle yan yana kahramanca savaşmış ve çok sayıda Kosovalı kardeşimiz şehit düşmüştür. Bu nedenle Kosova’nın tek Türk belediyesi Mamuşa’da sizlerle birlikte atalarımızın Çanakkale’de yazdığı destanı anmak ayrı ve özel bir anlam taşımaktadır.” dedi.

Çanakkale 'de Türk milletinin gösterdiği azmin bugün de örnek alınması gerektiğini söyleyen Damka ise "Milletimizin vatan, bayrak ve istiklal uğruna neler yapabileceğini tüm dünyaya gösterdiği kahramanlık destanıdır. Çanakkale Zaferi bir tesadüf değildir çünkü zafer mücadele, zekâ, fedakârlık, inanç ve azim ile kazanılmıştır." ifadesini kullandı.

Törende konuşan Albay Yanar da Çanakkale’de şehit düşmüş Kosovalı soydaşları anarken aziz hatıraları önünde saygıyla eğildiğini söyledi.

Anadolu ilköğretim okulu öğrencileri tarafından Çanakkale’ye adanmış türkülerin okunmasıyla devam eden tören Mamuşa’da bulunan Çanakkale Şehitler Anıtı'na çelenk konulmasıyla sonlandı.

– İsviçre

Türkiye'nin Cenevre Başkonsolosluğunca düzenlenen ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle katılımın sınırlı tutulduğu programda konuşan Türkiye'nin Cenevre Başkonsolosu Mehmet Sait Uyanık, çocuklara Çanakkale Zaferi'nin ve İstiklal Marşı'nın önemini anlattı.

Törende Cenevre Başkonsolosluğu Türk Okulu öğrencileri de İstiklal Marşı ve çeşitli şiirler okudu.

Başkonsolos Uyanık, tören sonunda çocuklara hediyeler verdi.

– Çekya

Türkiye'nin Prag Büyükelçiliğinde düzenlenen programda konuşan Büyükelçi Egemen Bağış, Çanakkale Zaferi'nin tarih boyunca hiçbir millete nasip olmayan ve yüce Türk milletinin kahraman evlatlarınca verilen bir büyük mücadelenin neticesi olduğunu anlattı.

Büyükelçi Bağış, Çanakkale'de Türk askerinin sergilediği kahramanlık destanını işaret ederek, "Çanakkale Boğazı'nı denizden geçemeyeceğini anlayan düşmanın karadaki harekatı da başarısız olmuş ve kahraman Türk askeri düşman güçlerine bugün hepimizin gururla haykırdığımız 'Çanakkale Geçilmez' sözünü öğretmiştir." şeklinde konuştu

Çanakkale Zaferi sadece işgalcilerin güç ve gururunu değil, Türk milletinin makûs talihini de yendiğini dile getiren Bağış, 15 Temmuz akşamı demokrasi ve iradesini korumak için abdest alıp şehit olma hevesi ile meydanları dolduran milyonlarca cesur Türk vatandaşının ortaya koyduğu kararlılığın aslında hep içinde olan Çanakkale ruhunun yeniden ortaya çıkmasından başka bir şey olmadığının altını çizdi.

Bağış, Çanakkale'de düşmanın hesaba katmadığı asıl hususun inanç gücü olduğunu dile getirerek, "Çanakkale'de 270 kiloluk top mermilerini namluya süren Edremitli Seyit ile o hain 15 Temmuz kalkışmasında şehit olacağını bile bile 17 yaşındaki oğlu Abdullah Tayyip ile Boğaziçi Köprüsü'nde tankların üzerine yürüyen Erol Olçok aslında aynı duruşu, aynı inanç ve kararlılığı sergilemiştir." dedi.

– Bosna Hersek

Bosna Hersek'in kuzeybatısındaki Sanski Most şehri yakınlarında, Fatih Sultan Mehmed’in 1463 yılında Kamengrad’ı fethi sırasında şehit düşen askerler anısına yaptırılan Türk Şehitliği Anıtı’nda tören düzenlendi.

Bosna Hersek’te görev yapan Türk askerleri ile Türk kurumlarının temsilcilerinden oluşan heyet daha sonra Fatih Sultan Mehmed’in ordusuyla birlikte cuma namazı kıldığı Musalla mevkisine geçerek burada Çanakkale şehitleri için dua etti.

– Yunanistan

Yunanistan'daki Pire Türk Şehitliği'nde düzenlenen törene, Türkiye'nin Atina Büyükelçisi Burak Özügergin, askeri ateşeler ve diplomatik misyon katıldı.

Şehitlik anıtı önündeki saygı duruşunun ve İstiklal Marşı'nın ardından, şehitlik defterini imzalayan Büyükelçi Özügergin bir konuşma yaptı.

Özügergin, "Ülkemizin huzur, güven ve refahını temin etmek ve fedakarlıklarınızla elde edilen bağımsızlığımızı korumak için sizlerden ilham alarak çalışmalarınızı yürütmeye devam ediyoruz. Bu duygularla aziz hatıranız önünde minnetle, saygı ile eğiliyoruz. Her birinizi teker teker rahmetle yad ediyoruz, ruhunuz şad olsun, gözünüz arkada kalmasın." şeklinde konuştu.

Pire Türk Şehitliği, 1859 yılında Müslüman mezarlığı olarak kurulduktan sonra 24 Mart 1890'da Pire Belediyesince Osmanlı Devleti'ne verildi. Balkan, Birinci Dünya ve İstiklal Savaşlarında esir olarak Atina'ya götürülen şehitlerin naaşlarının defnedilmesiyle şehitlik hüviyetini kazandı.

– Kuzey Makedonya

Türkiye'nin Üsküp Büyükelçiliğince düzenlenen anma programa Türkiye'nin Üsküp Büyükelçisi Hasan Mehmet Sekizkök, Askeri Ataşe Albay Serkan Çakır, Din Hizmetleri Müşavir Vekili Mustafa Tarık Koca, ülkedeki Türk kurum ve kuruluşlarının temsilcileriyle siyasi parti temsilcileri ve diğer yetkililer katıldı.

Tören saygı duruşu ve İstiklal Marşı'nın okunmasıyla başladı.

Büyükelçi Sekizkök, burada yaptığı konuşmada, kadim Türk tarihindeki her şehidin yürekleri dağlayan ayrı bir hikayesi olduğunu ifade ederek bu hikayelerin müşterek noktalarından birinin de vatan sevgisi olduğunu kaydetti.

Sekizkök, Kuzey Makedonya'yı asırlar boyunca yurt olarak benimseyen, birlikte yaşam kültürünü yerleştiren ecdadı, bu topraklardaki şehitleri minnetle yad ettiğini söyledi.

Türkiye'nin tüm kurum ve kuruluşlarıyla, ecdat ve şehitlerin emaneti olan Kuzey Makedonya Türklerinin, bu topraklardaki kardeşlerinin yanında durduğunu ve daima yanında olmaya devam edeceğini belirten Sekizkök, "Kuzey Makedonya Türkleri, bağımsızlığından itibaren Kuzey Makedonya'nın her alanda iyi bir geleceğe sahip olması, refah düzeyinin yükselmesi için büyük gayret göstermeyi sürdürmektedir. Sizleri saygıyla selamlıyorum." diye konuştu.

Albay Çakır da Çanakkale Zaferi'nin dünya tarihinde bir dönüm noktası olduğunu vurgulayarak, "Tarihin akışı üzerinde Türk ulusu belirleyici bir rol oynamıştır. Bilinmelidir ki bu zafer kolay elde edilmemiş, Türk milletinin Anadolu'daki varlığının devamı bu savaşın kazanılması ile mümkün olmuştur." dedi.

Konuşmaların ardından Mustafa Tarık Koca şehitler için dua etti.

Öte yandan, 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi'nin 106. yıl dönümü dolayısıyla başkent Üsküp'teki Mustafa Paşa Camisi'nde de Türkiye'nin Üsküp Büyükelçiliği Din Hizmetleri Müşavirliği ve Kuzey Makedonya İslam Birliği (Diyanet İşleri) iş birliğinde Kur’an-ı Kerim okundu ve hatim duası yapıldı.

Kuzey Makedonya İslam Birliğini temsilen programa Genel Sekreter İrsal Yakupi katıldı.

– Macaristan

Macaristan'ın başkenti Budapeşte'deki Türk Şehitliği'nde Kovid-19 nedeniyle kısıtlı katılımla anma töreni düzenlendi.

Şehitlik özel defterini imzalayan Türkiye'nin Budapeşte Büyükelçisi Ahmet Akif Oktay, "18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi'nin 106. Yıldönümü vesilesiyle, vatanımızdan uzakta şehitlik mertebesine ulaştığınız bu topraklarda bir kez daha huzurunuza gelmekten onur duyuyorum." ifadesini kullandı.

Birbiri ardına yaşanan büyük savaşlar sonucunda bir asır önce kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletinin temelinde ve harcında şehitlerin vatan sevgisi, kahramanlığı ve fedakarlığın yattığını kaydeden Büyükelçi Oktay, "Millet olarak varlığımızı sizlere borçlu olduğumuzu biliyoruz. Bizden sonraki nesiller de bunu hiç unutmayacak ve atalarından devraldıkları vatan topraklarına, yine atalarının Kurtuluş Savaşı'nda sergilediği vatanperverlik ruhu ve bilinciyle sahip çıkmaya devam edeceklerdir." dedi.